VDSC kỳ vọng Việt Nam sẽ được FTSE Russell nâng hạng lên thị trường “Mới nổi thứ cấp” vào tháng 3/2025 nhờ Thông tư 68/2024. Quy định mới giúp giảm rào cản giao dịch cho nhà đầu tư nước ngoài, mở ra cơ hội thu hút dòng vốn mới và cải thiện chất lượng thị trường chứng khoán Việt Nam.
Trong kỳ đánh giá tháng 10/2024, FTSE Russell tiếp tục giữ Việt Nam trong danh sách theo dõi để nâng hạng lên thị trường “Mới nổi thứ cấp” (Secondary Emerging Market). Dù được thêm vào danh sách này từ tháng 9/2018, Việt Nam vẫn chưa đáp ứng đủ các tiêu chí quan trọng để được nâng hạng.
Một trong những tiêu chí khiến Việt Nam chưa được nâng hạng là “Chu kỳ thanh toán” (DvP), hiện được đánh giá ở mức “Hạn chế” do yêu cầu kiểm tra trước giao dịch (prefunding) nhằm đảm bảo vốn trước khi thực hiện. Ngoài ra, quy trình đăng ký tài khoản giao dịch mới còn kéo dài, và việc thiếu linh hoạt trong giao dịch cổ phiếu đã cạn hoặc sắp cạn room nước ngoài cũng là trở ngại lớn.
 |
Dù vậy, trong kỳ đánh giá tháng 9/2024, FTSE Russell ghi nhận nỗ lực của Chính phủ và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), đặc biệt qua Thông tư 68/2024/TT-BTC ban hành ngày 18/9/2024, có hiệu lực từ 2/11/2024. Thông tư này cho phép nhà đầu tư tổ chức nước ngoài mua cổ phiếu mà không cần đủ tiền trước khi đặt lệnh, giải quyết hai tiêu chí còn thiếu.
Theo Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), thời gian từ khi Thông tư có hiệu lực đến kỳ đánh giá tháng 3/2025 là đủ dài để các bên liên quan thực thi và tuyên truyền đến các nhà đầu tư quốc tế về chính sách mới này. VDSC kỳ vọng Việt Nam sẽ được nâng hạng trong kỳ đánh giá tháng 3/2025 và chính thức áp dụng từ tháng 9/2025.
 |
Việc nâng hạng lên thị trường “Mới nổi thứ cấp” theo FTSE Russell dự kiến chỉ thu hút một lượng vốn khiêm tốn từ các quỹ tham chiếu FTSE Emerging Index, thấp hơn nhiều so với các quỹ tham chiếu của MSCI Emerging Market Index.
FTSE và MSCI là hai tổ chức hàng đầu cung cấp chỉ số tham chiếu cho các quỹ đầu tư toàn cầu. FTSE Russell quản lý các chỉ số thuộc FTSE Global Equity Index Series (GEIS), bao gồm hơn 19.000 chứng khoán từ 49 thị trường trên thế giới, với 2,21 nghìn tỷ USD tài sản (AUM) đang theo dõi. Tuy nhiên, chỉ 23 tỷ USD trong số này thuộc các sản phẩm chỉ số phân hạng thị trường của FTSE, thấp hơn đáng kể so với MSCI.
Mặc dù vậy, FTSE có thế mạnh ở các sản phẩm chỉ số theo quốc gia, đặc biệt tại Việt Nam, nơi nhiều quỹ sử dụng FTSE làm chỉ số tham chiếu hơn MSCI. Điều này đồng nghĩa với việc việc nâng hạng có thể tạo cơ hội thu hút thêm dòng vốn vào các quỹ chỉ số như FTSE Vietnam Index, dù quy mô vốn tổng thể vẫn khiêm tốn.
 |
Sự chênh lệch lớn này có thế đến từ thế mạnh sản phẩm chỉ số theo quốc gia của FTSE khi lấy Việt Nam làm ví dụ. Có nhiều quỹ rót vào thị trường Việt Nam chọn FTSE làm chỉ số tham chiếu hơn chỉ số của MSCI.
Vì vậy, việc nâng hạng lên thị trường “Mới nổi thứ cấp/Secondary Emerging market” theo đánh giá của FTSE sẽ chỉ mang lại một quy mô vốn khiêm tốn từ các quỹ tham chiếu chỉ số FTSE Emerging Index. Tuy nhiên, VDSC cho rằng, việc nâng hạng này sẽ mang lại ý nghĩa biểu tượng cho chất lượng thị trường chứng khoán Việt Nam và có thế giúp các quỹ chỉ số FTSE Vietnam Index thu hút thêm một lượng vốn đáng kể.
