Nội dung chính
Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể ra thông báo chính thức về mức thuế quan mới đối với dược phẩm, chip và ô tô nhập khẩu vào Mỹ vào ngày 2/4.
Tổng thống Mỹ Donald Trump. (Ảnh: Reuters).
Hôm 18/2, Tổng thống Donald Trump cho biết nhiều khả năng ông sẽ áp thuế quan khoảng 25% lên dược phẩm, ô tô và chip bán dẫn nhập khẩu vào Mỹ. Ông có thể đưa ra thông báo chính thức vào ngày 2/4.
Nếu được ban hành, các mức thuế mới sẽ mở rộng cuộc chiến thương mại của Mỹ. Trước đó, ông chủ Nhà Trắng đã công bố mức thuế 25% đối với thép và nhôm, dự kiến có hiệu lực trong tháng 3.
Khi được hỏi về kế hoạch thuế quan đối với ô tô, ông Trump chia sẻ với các phóng viên tại Mar-a-Lago: “Có lẽ tôi sẽ thông báo đến các bạn vào ngày 2/4, nhưng mức thuế sẽ vào khoảng 25%”.
Khi phóng viên hỏi về kế hoạch thuế quan với dược phẩm và chip bán dẫn, Tổng thống Mỹ đáp: “Con số sẽ là 25% hoặc cao hơn và nó sẽ tăng đáng kể trong vòng một năm”.
Chủ nhân Nhà Trắng cho biết ông muốn cho các doanh nghiệp thời gian trước khi công bố thuế nhập khẩu mới. Ông giải thích: “Khi họ đến Mỹ và xây nhà máy tại đây thì chúng ta sẽ không áp thuế quan, nên tôi muốn cho họ chút cơ hội”.
Theo tờ Bloomberg, mức thuế mới sẽ có tác động sâu rộng đến toàn ngành ô tô. Năm ngoái, Mỹ nhập khẩu khoảng 8 triệu ô tô chở khách và xe tải nhẹ, chúng chiếm một nửa doanh số bán xe tại nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Các nhà sản xuất ô tô châu Âu bao gồm Volkswagen và doanh nghiệp châu Á như Hyundai sẽ nằm trong nhóm những công ty bị ảnh hưởng nặng nề nhất, bởi một lượng lớn ô tô họ bán ra tại Mỹ là hàng nhập khẩu.
Ông Trump không tiết lộ liệu mức thuế mới sẽ áp dụng cho một số quốc gia riêng biệt hay toàn bộ xe nhập khẩu vào Mỹ. Ông cũng không nói rõ liệu ô tô sản xuất theo thỏa thuận thương mại tự do với Canada và Mexico có được miễn thuế hay không.
Các chuyên gia, nhóm vận động hành lang và lãnh đạo ngành ô tô cảnh báo thuế quan quá cao sẽ khiến chi phí của doanh nghiệp gia tăng đáng kể và người tiêu dùng phải tốn kém nhiều hơn khi mua xe.
Một số quốc gia đe dọa sẽ trả đũa nhanh chóng một khi thuế quan của ông Trump có hiệu lực bằng cách nhắm vào những mặt hàng nhạy cảm về mặt chính trị được sản xuất tại các bang ủng hộ Đảng Cộng hòa.
Quan chức hàng đầu về thương mại của Liên minh châu Âu (EU) sẽ tới thăm Washington trong tuần này và gặp gỡ những người đồng cấp nhằm cố gắng ngăn việc khối kinh tế chung bị áp thuế vào tháng 4.
Tuy nhiên, ông Trump báo hiệu rằng một quốc gia khó có thể thoát khỏi thuế quan nếu ông đánh giá mối quan hệ thương mại giữa các nước và Mỹ là mất cân bằng.
Ông Trump đang nỗ lực tái cân bằng quan hệ thương mại của Mỹ trên toàn thế giới. Từ lâu, ông đã cáo buộc các nước khác lợi dụng Mỹ.
Vị tổng thống coi thuế nhập khẩu là cách để đưa ngành công nghiệp quay trở lại Mỹ cũng như nâng cao nguồn thu chính phủ. Nhiều nhà kinh tế lập luận thuế quan sẽ tăng giá người tiêu dùng phải trả và cản trở cuộc chiến chống lạm phát.
Tuần trước, ông Trump cho biết Mỹ sẽ áp thuế quan đối ứng theo từng quốc gia và tháng 4 sẽ là mốc thời gian quan trọng, dù các chi tiết của kế hoạch vẫn đang được xác định.
Ông cũng chĩa mũi dùi vào ba đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ là Canada, Mexico và Trung Quốc. Mỹ đã áp mức thuế bổ sung 10% lên mọi hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, còn thuế quan 25% đối với Canada và Mexico được lùi lại tới ít nhất là ngày 4/3.
Các mức thuế của Mỹ sẽ được tính chồng lên lẫn nhau, đồng nghĩa với việc các nhà sản xuất của Canada và Mexico trong một số ngành nhất định có thể phải chịu tới ba loại thuế quan.
Nhìn chung, nếu tất cả kế hoạch của ông Trump được ban hành thì chúng sẽ định hình lại các chuỗi cung ứng, dòng chảy thương mại và giá cả ở Mỹ. Người chi trả thuế quan là các nhà nhập khẩu và họ thường sẽ chuyển gánh nặng sang phía người tiêu dùng.
81% doanh nghiệp Mỹ đang làm ăn tại Việt Nam lo ngại về khả năng hàng xuất khẩu bị chính quyền Trump áp thuế, theo AmCham.
Đây là kết quả khảo sát hơn 100 doanh nghiệp hội viên được thực hiện từ ngày 4 đến 11/2 của Hiệp hội Thương mại Mỹ tại Việt Nam trụ sở TP HCM (AmCham).
Gần một tháng sau khi bước vào nhiệm kỳ hai, Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra loạt chính sách thuế quan mới như áp thuế bổ sung 10% đối với hàng Trung Quốc, 25% hàng từ Canada và Mexico nhưng sau đó trì hoãn trong 30 ngày. Ông cũng công bố tăng thuế thép và nhôm nhập khẩu, định áp thuế ôtô từ tháng 4 và lên kế hoạch áp thuế nhập khẩu đối ứng (reciprocal tariff).
Trước những động thái này của ông Trump, AmCham cho biết 92% doanh nghiệp sản xuất Mỹ ở Việt Nam bày tỏ lo ngại thuế quan có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng và ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh.
“Nếu các mức thuế này được áp dụng, đây sẽ là bước thụt lùi lớn với ngành chúng tôi. Chúng tôi phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu sang Mỹ và chi phí tăng thêm sẽ làm giảm khả năng cạnh tranh”, đại diện một doanh nghiệp sản xuất nói.
Hơn 75% công ty cho rằng việc áp thuế sẽ gây tác động tiêu cực đến hoạt động, tạo ra áp lực tài chính và hạn chế cơ hội tiếp cận thị trường. Gần một nửa được hỏi cho biết họ tính cắt giảm nhân sự nếu thuế quan được áp dụng, riêng hai phần ba đơn vị sản xuất nghĩ đến khả năng này.
Cảng Lạch Huyện – Hải Phòng ngày 22/1. Ảnh Lê Tân
Ông Travis Mitchell, Giám đốc điều hành AmCham nhìn nhận kết quả khảo sát phản ánh rõ “mức độ quan ngại đáng kể” của các doanh nghiệp Mỹ đang hoạt động tại Việt Nam trước nguy cơ áp thuế.
“Những lo lắng từ các hội viên của chúng tôi gồm gián đoạn hoạt động, áp lực tài chính, nguy cơ mất việc làm cũng như các tác động kinh tế rộng lớn hơn”, ông cho biết.
Theo đó, hơn 85% doanh nghiệp tham gia khảo sát cho rằng thuế quan sẽ làm giảm khối lượng thương mại, gián đoạn các mối quan hệ hợp tác lâu dài và gây bất lợi đến nền kinh tế Việt Nam.
Tuy nhiên, niềm tin vào thị trường này vẫn vững vàng. AmCham cho biết 94% đơn vị nói chung và 98% nhà sản xuất nói riêng vẫn tin vào tiềm năng của Việt Nam, nhờ cơ sở hạ tầng phát triển, lực lượng lao động tay nghề cao và vị trí chiến lược.
Hiệp hội này kêu gọi các nhà hoạch định chính sách tiếp tục đối thoại và hợp tác để tìm ra giải pháp hỗ trợ tăng trưởng kinh tế bền vững và giảm thiểu gián đoạn thương mại.
“Mối quan hệ thương mại mạnh mẽ giữa Mỹ và Việt Nam mang lại lợi ích cho hai quốc gia. Giao tiếp mở và hợp tác là yếu tố then chốt để duy trì mối quan hệ này”, ông Travis Mitchell khuyến nghị.
Gặp Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên hôm 12/2, ông Marc E. Knapper, Đại sứ Mỹ tại Việt Nam khẳng định chính sách mới của Mỹ được thiết lập nhằm thúc đẩy thương mại công bằng, bảo vệ an ninh kinh tế, người lao động và doanh nghiệp nước này. “Việc áp thuế trong thời gian qua không nhắm tới Việt Nam và Mỹ muốn duy trì quan hệ hợp tác kinh tế thương mại hai nước theo hướng tích cực”, ông Marc E. Knapper nói.
Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, năm 2024, Việt Nam xuất khẩu 112,5 tỷ USD và nhập 10,5 tỷ USD từ Mỹ. Số liệu này lần lượt tăng 16% và giảm gần 24% so với năm 2023.
Tại báo cáo phát hành ngày 11/2, Ngân hàng HSBC lưu ý rủi ro thuế quan “phủ bóng mây” lên triển vọng xuất khẩu. “Việt Nam là quốc gia đối diện với rủi ro thuế quan do có thặng dư thương mại lớn với Mỹ”, nhóm chuyên gia nhà băng này nhận xét.
