Động thái này diễn ra trong bối cảnh tỷ giá và lãi suất liên ngân hàng biến động mạnh.
Nhằm ổn định thanh khoản và giảm bớt áp lực tỷ giá, ngày hôm nay 18/10 NHNN đã tiến hành phát hành tín phiếu với tổng khối lượng 12.300 tỷ đồng. Trong đó, kỳ hạn 14 ngày đạt 4.400 tỷ đồng với lãi suất trúng thầu 3,74% và kỳ hạn 28 ngày đạt 7.900 tỷ đồng với lãi suất 4%.
Đây là lần đầu tiên kể từ tháng 8, NHNN phát hành tín phiếu trở lại, cho thấy sự thay đổi trong chính sách tiền tệ, từ hỗ trợ thanh khoản sang hút bớt tiền từ hệ thống.
 |
|
Kết quả đấu thầu thị trường mở ngày 18/10/2024 – Nguồn: Ngân hàng Nhà nước. |
Thị trường tiền tệ Việt Nam từ cuối tháng 9 đã chứng kiến sự gia tăng mạnh của tỷ giá USD/VND, tỷ giá trung tâm ở mức 24.213 VND/USD vào ngày 18/10, tăng 52 đồng so với đầu tuần. Trên thị trường liên ngân hàng (LNH), tỷ giá chốt phiên với mức 25.200 VND/USD, tăng mạnh 210 đồng so với phiên trước đó. Tỷ giá trên thị trường tự do không thay đổi ở cả hai chiều mua vào và bán ra, giao dịch tại 25.260 VND/USD và 25.360 VND/USD.
 |
|
Tỷ giá trung tâm giữa Đồng Việt Nam và Đô la Mỹ ngày 18/10/2024 – Nguồn: Ngân hàng Nhà nước. |
 |
| Diễn biến tỷ giá USD/VND trên các thị trường từ 17/10/2023 đến 17/10/2024 – Nguồn: NHNN, VIRA, MSB Research. |
Áp lực tăng tỷ giá chủ yếu xuất phát từ việc chênh lệch lãi suất giữa USD và VND trên thị trường liên ngân hàng (gap swap âm). Lãi suất VND trên thị trường liên ngân hàng đã giảm liên tục trong thời gian gần đây, với kỳ hạn qua đêm (ON) chỉ còn 2,74% vào ngày 17/10. Điều này khiến VND mất giá so với USD khi các nhà đầu tư và ngân hàng thương mại chuyển sang nắm giữ USD.
|
||
Trước đó, từ cuối tháng 8 đến giữa tháng 10, NHNN đã bơm thanh khoản qua kênh OMO để đối phó với áp lực thanh khoản gia tăng, do nhu cầu tín dụng hồi phục và các yếu tố mùa vụ. Việc phát hành tín phiếu kỳ này nhằm hút bớt thanh khoản dư thừa, giảm áp lực lên tỷ giá hối đoái trong bối cảnh đồng USD có xu hướng mạnh lên trên thị trường quốc tế. Đồng thời, đây cũng là biện pháp hỗ trợ lãi suất ngắn hạn trên thị trường liên ngân hàng, giúp duy trì sự ổn định của VND trước các biến động ngoại tệ.
Việc phát hành tín phiếu trở lại của NHNN không chỉ nhằm mục tiêu kiểm soát tỷ giá, mà còn giúp thiết lập lại mặt bằng lãi suất trên thị trường liên ngân hàng. Lãi suất trúng thầu của tín phiếu kỳ hạn 28 ngày đạt 4%, được coi là mức lãi suất tham chiếu (lãi suất sàn mềm) cho thị trường. Mức lãi suất này sẽ giúp ổn định thị trường và hạn chế những biến động tiêu cực trong ngắn hạn.
Động thái hút thanh khoản của NHNN được đánh giá là cần thiết trong bối cảnh biến động tỷ giá tăng trở lại sau một thời gian ổn định. Theo dự báo, tỷ giá USD/VND có thể sẽ tiếp tục được ổn định trong khoảng 24.700 – 24.900 VND/USD trong quý IV/2024, nhờ vào các biện pháp can thiệp mạnh mẽ của NHNN. Ngoài ra, việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể giảm lãi suất vào tháng 11/2024 cũng sẽ giảm bớt áp lực lên tỷ giá, giúp khoảng cách lãi suất giữa USD và VND thu hẹp lại.
Việc NHNN phát hành tín phiếu trở lại sau hai tháng tạm ngừng là tín hiệu rõ ràng về sự thay đổi chính sách tiền tệ nhằm kiểm soát tỷ giá và duy trì sự ổn định của thị trường tài chính. Điều này phản ánh quyết tâm của NHNN trong việc đối phó với áp lực từ tỷ giá và lãi suất, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động kinh doanh của các ngân hàng thương mại và doanh nghiệp.
Theo giới phân tích, động thái phát hành tín phiếu trở lại của NHNN nhằm điều chỉnh thanh khoản hệ thống trong ngắn hạn, và từ đó kỳ vọng sẽ đẩy mặt bằng lãi suất liên ngân hàng VND, giúp làm giảm mức chênh lệch lãi suất giữa đồng USD và VND, qua đó gián tiếp hỗ trợ tỷ giá.
Việc NHNN mở lại hoạt động chào thầu tín phiếu có nét tương đồng so với hồi đầu tháng 3/2024 và trung tuần tháng 9/2023 khi tỷ giá USD/VND tăng nóng và chênh lệch lãi suất USD-VND trên thị trường ngân hàng ở mức cao. Trong đợt phát hành gần nhất, NHNN đã liên tục chào thầu tín phiếu trong hơn 6 tháng (từ tháng 3/2024 đến tháng 9/2024) nhằm giảm áp lực lên tỷ giá.
Theo nhận định của giới chuyên môn, tỷ giá USD/VND bật tăng trở lại trong đầu tháng 10 do cả yếu tố quốc tế và trong nước.
Cụ thể, đồng USD đã liên tục duy trì đà tăng sau khi báo cáo việc làm khả quan hơn dự kiến của Mỹ khiến giới đầu tư giảm bớt kỳ vọng về khả năng Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) sẽ tiếp tục cắt giảm lãi suất mạnh tay. Các dữ liệu khả quan của kinh tế Mỹ đi cùng bình luận cứng rắn của Chủ tịch Fed Jerome Powell đã khiến giới đầu tư bớt kỳ vọng vào việc Fed sẽ hạ lãi suất 0,5 điểm % tại cuộc họp vào tháng 11. Một số thành viên hoạch định chính sách của Fed gần đây cho biết đang cân nhắc cắt giảm lãi suất cơ bản thêm 0,25 điểm % vào tháng 11 hoặc thậm chí có thể giữ nguyên ở mức lãi suất hiện tại.
Đồng USD cũng được cho là hưởng lợi nhờ nhu cầu tìm kiếm tài sản trú ẩn an toàn do lo ngại về xung đột leo thang ở Trung Đông.
Đối với thị trường trong nước, bên cạnh sức ép từ thị trường quốc tế, giá USD cũng hồi phục sau nhịp giảm sâu do nhu cầu ngoại tệ có xu hướng gia tăng.
Theo Bộ phận nghiên cứu thị trường của Ngân hàng ACB, nhu cầu ngoại tệ thanh toán của nhóm doanh nghiệp nhập khẩu và FDI phát sinh trong nửa đầu tháng 10 kết hợp với đà tăng mạnh của đồng USD trên thị trường thế giới là yếu tố chính hỗ trợ cho mức tăng của tỷ giá USD/VND tính từ đầu tháng 10 đến nay.
“Dự báo đà tăng của tỷ giá vẫn duy trì trong giai đoạn nửa cuối tháng 10 và không loại trừ khả năng có thể trở lại ngưỡng cao được thiệt lập vào quý 2 năm nay”, Bộ phận nghiên cứu thị trường của Ngân hàng ACB tại báo cáo công bố ngày 18/10 .
